Çin Kaynaklarında Türkler "Göktürk kağanlığı"
Eski Tang kitabı, Cilt 3.
"甲申，阿史那結社爾犯禦營，伏誅。" Çeviri açıklamaları:
甲申 :
Çin takvimine göre ay ve tarihi belirtiyor, 639 yılında ise 19
Mayıs'a denk geliyor.
阿史那結社爾犯禦營 : Ashina Jiesheshuai
(TTK'nın kitabına
göre A-shih-na Chieh-she-shuai), imparatorun karargahını istila etti.
伏誅
= (hıyanet) suçundan öldürüldü.
_____________________________________
Eski Tang kitabı, Cilt 194-1.
"突利弟結社率，貞觀初入朝，歷位中郎將。十三年，從幸九成宮，陰結部落得四十余人，
並擁賀邏鶻，相與夜犯禦營，
逾第四重幕，引弓亂發，殺衛士數十人。折沖孫武開率兵奮擊，乃退。北走渡渭水，欲奔其部落。
尋皆捕而斬之，詔原賀邏鶻，流於嶺外。" Çeviri açıklamaları:
突利弟結社率，= Tuli'nin kardeşi Jiesheshuai;
貞觀初入朝，=
Zhenguan döneminin ilk yıllarında Çine geldi;
歷位中郎將。 = rütbesi
(yükseltirerek) Orta seviyeli general rütbesine
(Generalin bir altı)
kadar yükseltildi;
十三年，從幸九成宮，= (Zhenguan döneminin) 13. yılında
(İmparator Tai Zong'a) refakat ederek Jiucheng sarayına geldi;
陰結部落得四十余人 = Gizlice kendi kabilesiyle anlaşıp 40 küsür kişiyi aldı ;
並擁賀邏鶻，=
Heluogu'ya sahip çıkıp (yani abisinin oğlunu ismen lideri yaptı);
相與夜犯禦營，= Gece karargahını istila etti;
逾第四重幕，= dört katmanlı perdeyi
aşıp; 引弓亂發，= rastgele ok attılar ;
殺衛士數十人 = onlarca muhafızı öldürdüler;
折沖孫武開率兵奮擊，乃退。 = Sun Wukai askerlere komuta ederek karşılık verdi ve
geri çevirdi;
北走渡渭水，欲奔其部落。= Kuzeye kaçıp Vey Nehrini geçip kendi
kabilesine ulaşmak istedi.
尋皆捕而斬之，= (Takip eden Tang askerleri
tarafından)
yakalandılar ve kılıçla kesilerek öldürüldüler;
詔原賀邏鶻，= Ho-lo-ku geri alındı; 流於嶺外。= Lingwai'ye sürgün edildi;
_____________________________________
Yeni Tang kitabı, Cilt 215-1. Yeni Tang kitabı, Cilt 2. Yeni Tang kitabı, Cilt 195.
"初，突厥突利可汗之弟結社率從突利入朝，歷位中郎將。
居家無賴，怨突利斥之，乃誣告其謀反，上由是薄之，久不進秩。結社率陰結故部落，
得四十餘人，謀因晉王治四鼓出宮，開門辟仗，馳入宮門，直指御帳，可有大功。
甲申，擁突利之子賀邏鶻夜伏於宮外，會大風，晉王未出，結社率恐曉，遂犯行宮，
逾四重幕，弓矢亂髮，衛士死者數十人。折衝孫武開等帥眾奮擊，
久之，乃退，馳入御廄，盜馬二十餘匹，北走，度渭，欲奔其部落，
追獲，斬之，原賀邏鶻投於嶺表。
" Çeviri açıklamaları: 資治通鑑/卷195 = Tzu chih t'ung chien, Cilt 195. 初，
突厥突利可汗之弟結社率從突利入朝，歷位中郎將。 =
Önce Göktürk Tuli Kağan'ın kardeşi
Tuli'ye refakaten Çin'in başkentine geldi.
Rütbesi Orta Seviyeli
Generallığa kadar yükseltildi.
居家無賴，怨突利斥之，乃誣告其謀反，上由是薄之，久不進秩。 =
Düzenbaz olduğu için Tuli
Kağan tarafından dışlandı
kin besledi ve iftira atıp Tang Hanedanı'na
karşı
isyan etmeyi planlamakta olduğunu ihbar etti.
İmparator (Chieh-she-shuai'yi) önemsemez oldu ve rütbesi uzun süre yükselmedi.
結社率陰結故部落，得四十餘人，謀因晉王治四鼓出宮，
開門辟仗，馳入宮門，直指御帳，可有大功。 =
Chieh-she-shuai gizlice eski kabilesiyle
anlaşıp 40 küsür kişiyi aldı.
Chin Kralı Li Chih 'in "dördüncü davul"
(saat) unda dışarı çıkarken
açılacak kapıdan yararlanarak sarayın içine
girip
doğrudan imparatorun yatak odasını basarsa
başarı ihtimali yüksek (olduğunu düşündü). 甲申，擁突利之子賀邏鶻夜伏於宮外，
會大風，晉王未出，結社率恐曉，遂犯行宮，逾四重幕，弓矢亂髮，衛士死者數十人。 =
Tuli'nin oğlu Holoku'yu himaye altına
alıp gece sarayın dışında gizlediler.
Şiddetli rüzgar esti. Li Chih
henüz çıkmadı.
Chieh-she-shuai şafak vaktinin gelmesinden endişe etti.
Nihayet sarayı istila etti. Dört katmanlı perdeyi aştılar. Rastgele ok
attılar.
Onlarca muhafızı öldürdüler.
折衝孫武開等帥眾奮擊，久之，乃退，馳入御廄，盜馬二十餘匹，北走，度渭，欲奔其部落，
追獲，斬之，原賀邏鶻投於嶺表。 =
Sun Wukai ve adamları askerlere komuta
edip şiddetle karşılık verdiler.
Sonunda geri çevirdiler. İsyancılar
imparatorun ahırına sığındılar. Yirmi küsür atı çaldılar.
Kuzeye kaçıp
Vey Nehri'yi geçip kendi kabilelerine sığınmak istediler. Yakalanıp
kesildiler.
Ho-lo-ku geri alındı ve Lingwai'ye sürgün edildi.
_____________________________________
Yeni Tang kitabı, Cilt 215-1.
"後入朝，死並州道中，年二十九，帝為舉哀，亦詔文本文其墓，子賀邏鶻嗣。
" Çeviri açıklamaları:
後入朝 = Daha sonra Çin'in başkentine geldi.
死並州道中， = Yolunda Pingchou'fs
öldü. 年二十九，= Yaşı 29 idi.
帝為舉哀 = İmparator bundan çok üzüldü.
亦詔文本文其墓 =
Tsen Wenpen'e mezarı için bir kitabe yazdırdı.
子賀邏鶻嗣。 = Oğlu Holoku
ardılı oldu.
_____________________________________
